از سایبر کامند (Cyber Command) چه می دانیم؟ در دوران پس از جنگ سرد و در آغاز عصر جنگهای سایبری آرایش رزمی نیروهای آمریکا چگونه شکل گرفته است؟ آمریکا چگونه جنگجویان سایبری خود را پرورش میدهد؟ تهاجم سایبری به سایر ملتهای دنیا چگونه آغاز شد؟ برای پاسخ بدین سؤالات با گزارش ویژه مشرق همراه شوید…
هماکنون بخش اعظمی از جنگهایی که به صورت روزمره شاهدیم شامل یک نیروی نظامی پیشرفته و نیروهای شبهنظامی بوده و بیشتر جنبه جنگ سخت را دارند، یعنی در آنها اغلب نیروهای متعارف طرف پیشرفته سعی میکنند که با عملیاتهای ایذایی، انتحاری و چریکی شبهنظامیها مقابله کنند.
در عراق، افغانستان، فلسطین اشغالی و یا در کلمبیا شاهد چنین جنگهایی هستیم. اما آیا این امر بدین معناست که دیگر جنگ بین نیروهای متعارف ملی به اتمام رسیده یا اینکه به دلیل قدرت زیاد و مخرب ارتشهای پیشرفته دیگر هیچ جنگی بین آنها رخ نخوهد داد؟ آیا بازداندگی متعارف یا هستهای باعث گشته بین کشورهای بزرگ صلحی دائمی پدید آید؟ اگرچه دیگر شاهد بروز جنگهای جنبشی بین کشورها نیستیم اما در حقیقت میتوان گفت که میدان جنگ بین این قدرتها ماهیت خود را تغییر داده و به صورت فزایندهای وارد فضای قدرت نرم و مجازی شده است. به گزارش وزارت دفاع آمریکا روزانه چندین هزار حمله به شبکههای مجازی وابسته به این وزارت صورت میپذیرد.
غیرمنطقی نخواهد بود اگر بگوییم که یقینا در ورای بخش اعظمی از این حملات دولتهایی نهفتهاند که میخواهند به زیرساختهای سایبری رقیب برای آسیبزدن یا جمعآوری اطلاعات نفوذ نمایند. البته در چند دهه اخیر این آمریکا بوده که سردمداری معرفی جنگهای نوین را بر عهده داشته و قطعا این کشور حملات بیشماری را علیه زیرساختهای مجازی کشورهای رقیب به مانند چین، روسیه و ایران طراحی و اجرا میکند.
حملات سایبری میتوانند زیر ساختهای اقتصادی، مدیریتی و نظامی کشورها را هدف قرار دهند
یکی از مهمترین سازمانهای جنگ سایبری آمریکا قرارگاه فرماندهی سایبری است که به منظور طراحی، هماهنگی و اجرای برنامههای دفاعی و تهاجمی ارتش آمریکا در حوزه سایبری تأسیس شده است. در گزارش حاضر سعی گردیده تا به صورت اجمالی ساختار و اهداف این سازمان مورد بررسی قرار گیرند.
قرارگاه فرماندهی سایبری چگونه بوجود آمد
“قرارگاه فرماندهای سایبری آمریکا” (USCYBERCOM) یکی از قرارگاههای فرعی نیروهای نظامی آمریکا است که زیر نظر “قرارگاه فرماندهی استراتژیک آمریکا” (USSCOM) فعالیت میکند. در 23 ژوئن 2009، رابرت گیتس (Robert Gates)، وزیر دفاع وقت، به فرمانده قرارگاه استراتژیک آمریکا دستور تأسیس قرارگاه سایبری را داد .
این قرارگاه در مجموعه “فورتمید” (Fort Meade) مریلند واقع شده و فرماندهی آن بر عهده ژنرال کیث بی. الکساندر (Keith B. Alexander) است. قابل ذکر است که این قرارگاه در ساختمان “آژانس امنیت ملی آمریکا” (NSA) قرار داشته و فرمانده آن به طور همزمان ریاست آژانس امنیت ملی را نیز برعهده دارد. ژنرال الکساندر از سال 2005 ریاست آژانس و از سال 2010 نیز به عنوان فرمانده قرارگاه سایبری منصوب گشت. قرارگاه سایبری فرماندهی عملیاتهای فضای مجازی را متمرکز کرده، منابع سایبری موجود را سازماندهی نموده، دفاع از شبکههای نظامی آمریکا و نیز تهاجم به شبکهها کشورهای دیگر را هماهنگ میکند.
ژنرال کیث بی. الکساندر، فرمانده آژانس امنیت ملی و قرارگاه سایبری
بودجه و پرسنل قرارگاه فرماندهی سایبری
بنا بر گزارشات منتشره، این سازمان در زمان تأسیس دارای 1000 نفر نیروی متخصص و بودجهای بالغ بر 120 میلیون دلار برای سال 2010 بود. بودجه این سازمان در سال 2011، 150 میلیون دلار برآورد گردید.
وزارت دفاع آمریکا در بودجه درخواستی خود برای سال 2012، 2/3 میلیارد دلار را به بهبود توانمندیهای سایبری اختصاص داده است. این مبالغ قرار است صرف تقویت قرارگاه فرماندهی سایبری، شامل بودجه لازم برای طراحی و ایجاد “مرکز عملیاتهای مشترک” (Joint Operations Center) برای قرارگاه فرماندهی در فورتمید است.
مبلغ 500 میلیون دلار برای تکنولوژیهای سایبری اختصاص خواهد یافت و نیز مبالغی نیز صرف آموزش و بهبود آگاهیهای موضعی خواهد شد.
مأموریت قرارگاه
بر اساس بیانیه مطبوعاتی وزارت دفاع آمریکا “قرارگاه سایبری فعالیتها را برنامهریزی، هماهنگ، ادغام و اجراء میکند تا عملیاتها و دفاع از شبکههای اطلاعاتی وزارت دفاع را هدایت نموده؛ عملیاتهای نظامی فضای سایبری را تهیه کرده و در صورت درخواست آنها را اجرائ نماید تا توان اجرای اقدامات را در تمام حوزهها فراهم آورده و آزادی عمل نیروهای آمریکایی/ائتلاف را در فضای سایبری تضمین نموده و همین آزادی عمل را از دشمنان بگیرد.”
عبارت “9ec4c12949a4f31474f299058ce2b22a” که در حلقه طلایی موجود بر آرم این سازمان نقش بسته است، ترجمه این مأموریت به زبان رمز است.
لوگوی قرارگاه فرماندهی سایبری ارتش آمریکا
در ادامه بیانیه مطبوعاتی وزارت دفاعی میخوانیم: “این قرارگاه وظیفه دارد که منابع موجود فضای سایبری را گرد هم آورد، اقدامات هماهنگ و جمعی را به منظور دفاع از محیط امنیتی اطلاعاتی، پدید آورد. قرارگاه مأموریت دارد فرماندهی عملیاتهای فضای سایبری را متمرکز ساخته، توانمندیهای فضای سایبری وزارت دفاع را تقویت کرده و تخصص سایبری وزارت دفاع را یکپارچه ساخته و ارتقاء بخشد.”
سازمانهای زیر نظر قرارگاه فرماندهی سایبری
قرارگاه فرماندهی سایبری آمریکا متشکل از چندین سازمان و واحد نظامی است که خدمات مشترکی را به قرارگاه ارائه میکنند. این سازمانها عبارتند از:
· قرارگاه فرماندهی سایبری نیروی زمینی / سپاه دوم (نیروی زمینی)
· قرارگاه فرماندهی تکنولوژی تأسیسات شبکهای نیروی زمینی (NETCOM) / فرماندهی نهم سیگنال نیروی زمینی
· بخشهایی از فرماندهی یکم عملیاتهای اطلاعاتی (زمینی) (LIWA/IDC)
· قرارگاه فرماندهی اطلاعات و امنیت ارتش آمریکا (INSCOM)
· فرماندهی سایبری ناوگان / ناوگان دهم (نیروی دریایی)
· فرماندهی جنگ شبکهای نیروی دریایی (NETWARCOM)
· فرماندهی عملیاتهای دفاع سایبری یروی دریایی
· نیروهای ویژه مرکب
· فرماندهی فضایی نیروی هوایی / بیست و چهارم نیروی هوایی (نیروی هوایی) (AFCYBER)
· تیپ هوایی 68 جنگ شبکهای (67 NWW)
· تیپ هوایی 688 عملیاتهای اطلاعاتی
· تیپ هوایی 689 ارتباطات جنگ (AFCYBER)
· فرماندهی فضای سایبری تفنگداران دریایی (تفنگداران دریایی)
نمایی داخلی از قرارگاه فرماندهی سایبری آمریکا
قرارگاه فرماندهی سایبری نیروی زمینی آمریکا
قرارگاه فرماندهی سایبری نیروی زمینی یکی از قرارگاههایی است که از قرارگاه فرماندهی سایبری پشتیبانی میکند. این قرارگاه در 1 اکتبر 2010 تأسیس شده و فرماندهی آن بر عهده ژنرال رت ای. هرناندز (Rhett A. Hernandez) است. این قرارگاه زیر نظر سپاه دوم نیروی زمینی ارتش آمریکا فعالیت میکند. این قرارگاه مسؤول برقراری ارتباط با دیگر سازمانها در حوزه عملیاتهای فضای سایبری و اطلاعات است.این قرارگاه وظیفه دارد که عملیاتهای نیروی زمینی را در فضای سایبری برنامهریزی، هماهنگی، هدایت و اجراء نماید.
لوگوی فرماندهی سایبری نیروی زمینی آمریکا
ناوگان فرماندهی سایبری / ناوگان دهم (نیروی دریایی)
ناوگان دهم مسؤول برنامههای جنگ سایبری نیروی دریایی آمریکا است. ناوگان مذکور ابتدا در جنگ جهانی دوم و طی نبرد آتلانتیک برای نبرد علیه زیردریاییها تأسیس گردید و هماکنون به عنوان قرارگاه فرماندهی سایبری ناوگان نیروی دریایی آمریکا تجدید سازمان شده است. ناوگان دهم در 29 ژانویه 2010 به عنوان ناوگان فرماندهی سایبری بار دیگر فعال گردید. اولین فرمانده این قرارگاه، دریادار برنارد جی مککولاو (Bernard J. McCullough) بود. ناوگان فرماندهی سایبری، بازوی دریایی قرارگاه فرماندهی سایبری آمریکا است. این ناوگان پشتیبانی عملیاتی از قرارگاههای دریایی آمریکا در سراسر جهان را بر عهده داشته و از جنگهای اطلاعاتی، کامپیوتری و الکترونیکی و نیز عملیاتهای فضایی پشتیبانی مینماید. این ناوگان کنترل عملیاتی نیروهای اطلاعاتی، کامپیوتری، رمزنگاری و فضایی نیروی دریایی را بر عهده دارد.
لوگوی ناوگان فرماندهی سایبری / ناوگان دهم (نیروی دریایی)
فرماندهی فضایی نیروی هوایی / بیست و چهارم نیروی هوایی (نیروی هوایی) (AFCYBER)
فرماندهی فضایی نیروی هوایی / بیست و چهارم نیروی هوایی (نیروی هوایی) یکی از بخشهای نیرویهوایی آمریکا است. نیروی هوایی نیروهای پشتیبانی و نبرد فضای سایبری را در بیست و چهارم نیروی هوایی یکپارچه نمود. بیست و چهارم نیروی هوایی بخش هوایی قرارگاه فرماندهی سایبری را تشکیل میدهد. فرماندهی این سازمان بر عهده ژنرال سوزانی ام. واترینات (Suzanne M. Vautrinot) است که در 29 آوریل 2011 به این سمت برگزیده شد.
لوگوی فرماندهی فضایی نیروی هوایی / بیست و چهارم نیروی هوایی (نیروی هوایی) (AFCYBER)
این سازمان که مقر آن در پایگاه لاکلند (Lackland Air Force Base) تگزاس قرار دارد، فعالیت رسمی خود را از 18 آگوست 2009 آغاز نمود. بیست و چهارم نیروی هوایی دارای 14/000 نیرو است که بسیاری از انها در دیگر سازمانها مشغول به خدمت هستند و البته واحدهای نیروی هوایی نیز پذیرای متخصصین سایبری از سایر سازمانها میباشند.
قرارگاه فرماندهی تفنگداران دریایی آمریکا
قرارگاه فرماندهی تفنگداران دریایی آمریکا یکی از سازمانهای تفنگداران دریایی آمریکا است که وظیفه آن حفاظت از زیرساختهای حیاتی در جنگهای سایبری است. این سازمان از یک بخش فرماندهی و کنترل با عنوان “مرکز امنیت عملیاتهای شبکهای تفنگداران دریایی” (Marine Corps Network Operations Security Center) و گروهانی از هنگ پشتیبانی رمزنگاری تفنگداران دریایی است و در حدود 800 نظامی در این قرارگاه مشغول به خدمت هستند.
تفنگداران دریایی آمریکا اینبار به جای تسلیحات مرگبار خود پشت میزهای کامپیوتر به جنگ خواهند رفت
درخواست رسمی قرارگاه سایبری برای انجام عملیاتهای تهاجمی
ژنرال کیث الکساندر (Keith Alexander) فرمانده قرارگاه سایبری آمریکا در حضور بیش از 1000 نفر شرکت کننده در کنفرانس فضا و سایبر فرماندهی راهبردی گفت: “ما باید برای دفاع از خودمان در فضای سایبری اختیارات و قدرت بیشتری داشته باشیم.”
این اظهارات نشان میدهند که پنتاگون قصد دارد به صورت رسمی حق اجرای عملیاتهای سایبری تهاجمی را داشته باشد. دولت آمریکا تاکنون قرارگاه سایبری را مرکزی دفاعی و جنگ سایبری را نیز جنگی دفاعی معرفی میکرد که برای دفاع از زیرساختهای اقتصادی و نظامی آمریکا در فضای سایبری پدید آمدهاند اما هماکنون به صورت علنی اعلام کرده که قصد دارد اینترنت را تبدیل به پایگاهی برای حمله به دیگر ملتها گرداند.
الکساندر خواهان کسب مجوز رسمی برای انجام حملات سایبری
ژنرال مایکل باسلا (Michael Basla)، قائم مقام فرمانده قرارگاه فضایی نیروی هوایی، پس از سخنرانی الکساندر در کنفرانس گفت: “ما همچنین تصمیم به ایجاد توانمندی تهاجمی سایبری داریم.” قرارگاه فضایی مسؤول جنگ سایبری نیروی هوایی است.
این نوع اظهارات در بیانیه رجینا دوگان (Regina Dugan)، رئیس “آژانس پروژههای پیشرفته تحقیقاتی دفاعی” (DARPA) – افرادی که اینترنت را اختراع کردند – نیز مورد اشاره قرار گرفته بود مبنی بر اینکه آنها توانمندیهای سایبری تهاجمی ایجاد خواهند نمود و اینکه آمریکا تهاجمات سایبری را با اقدامات به اصطلاح جنبشی در هم خواهد آمیخت. اقدامات تهاجمی در ادبیات نظامی به معنای استفاده از تجهیزات انفجاری، گلولهها یا کلاهک برای انهدام چیزی است.
تربيت جنگجويان سايبري آمريكا با آموزش علوم پایه و ریاضی
با توجه به ضعف آمريكايي ها در رياضيات و علوم مهندسي، فرماندهي قرارگاه سايبري آمريكا نگران تربيت جنگجويان سايبري خود از نسل بعد است و برنامه اي را براي آموزش علوم پايه براي آنها تدوين نموده است. وبسايت وزارت دفاع آمريكا در اين باره نوشت: از جنگجوی بزرگ سایبری آمریکا بپرسید چگونه میتوان تضمین نمود که نسل آتی آمریکاییها قادر است با چالشهای آتی امنیتی مواجه شود و وی به شما خواهد گفت: در حوزه ریاضی، علوم و تکنولوژی آموزشهای بیشتری به آنها بدهید.
ژنرال الکساندر، دستور داد برنامهای برای افزایش آموزش علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات در سطح کشور آمريكا آغاز گردد. وی آمار درصد کسانی را که در کشورهای مختلف جهان دارای مدرک “علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضی” هستند چنین اعلام نمود: چین، 47 درصد؛ کره جنوبی، 38 درصد؛ و آلمان 28 درصد. در آمریکا تنها 4 درصد از فارغالتحصیلان دارای مدرک “علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضی” هستند. وی در کنفرانس “مجمع امنیتی سیستمهای بینالمللی” (International Systems Security Association) چنین گفت: “آمریکا در ایجاد این قابلیتها در سطح پایینتری نسبت به بسیاری کشورهای دیگر قرار دارد. این توانمندیها در چهارچوب امنیت ملی آتی نقش برجستهای دارند.
الکساندر در ادامه سخنان خود گفت: “ما باید این فرآیند را اصلاح نماییمم. با توجه به اینکه فارغالتحصیلان امروز و فردا، نیروی امنیت ملی آتی آمریکا را تشکیل خواهند داد، آژانس امنیت ملی نیز در برنامه ملی آموزش علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضی شرکت دارد.”
در سال 1998، آژانش امنیت ملی مراکزی را تأسیس نمود تا دانشگاههایی که برنامههای برجستهای در حوزه بیمه اطلاعاتی ارائه میکنند، شناسایی شوند. امروزه، آژانس امنیت ملی و وزارت امنیت میهنی به صورت مشترک حمایت مالی از “مراکز ملی برتر در آموزش بیمه اطلاعات” و برنامههای “تحقیقات مهندسی با کمک کامپیوتر” را بر عهده دارند.
به گفته الکساندر، این برنامه، که در آن 18 دانشکده و دانشگاه فعالیت دارند، قصد دارد تا آموزشهای عالی و تحقیقات را در این حوزهها ارتقاء داده و افرادی خبره با تخصص بیمه اطلاعاتی پرورش دهد.
هدف نهایی این برنامه کاهش آسیبپذیری زیرساخت اطلاعات ملی آمریکا است. الکساندر در ادامه افزود که اگرچه اجرای این نوع برنامهها گامی بزرگ در مسیری درست است اما کافی نیستند. وی در ادامه افزود، ما نیاز به برنامههای علمی اصلی و بنیادینی داریم که در مدارس ابتدایی اعمال گردند تا در نهایت اطمینان حاصل شود که امنیت بلند مدت کشور تضمین میگردد.
.
هدف قرارگاه سایبری دستیابی به ارتشی است که سلاحش صفحه کلید رایانه است
چه باید کرد؟
کشور ما نیز به مانند سایر کشورهای جهان به صورت فزایندهای به شبکههای مجازی وابسته میشود. با توجه به سرعت بسیار شتابان پیشرفتهای تکنولوژیکی میتوان پیشبینی نمود که طی سالها و دهههای آتی کارکرد زیرساختهای مجازی در نهادهای اقتصادی و نظامی ما نیز افزایش چشمگیری خواهد یافت، افزایشی که با توجه به روندهای تکنولوژیکی اجتنابناپذیر است. بهرهوری از فضای سایبری در عین اینکه میتواند باعث افزایش ظرفیتهای قدرت ملی شوند اما در عین حال آسیبپذیریهای زیرساختی کشور را افزایش خواهند داد و در آینده یقینا تبدیل به یکی از مسائل عمده امنیت ملی خواهند شد، فرآیندی که از قبل آغاز شده است.
با توجه بدین امر جای دارد که سیاستگذاران ایران مسأله جنگ سایبری را جزو اولویتهای کاری خود قرار داده و کشور را برای ورود به میدانهای جنگی مجازی آماده سازند. پرورش متخصصین نخبه، ارائه آموزشهای همگانی، تقویت نرمافزاری و سختافزاری زیرساختهای سایبری و رصد دائمی نیروهای سایبری سایر کشورها میتوانند از اهمیتی کلیدی در رویکرد سایبری کشور برخوردار باشند.
مشرق